De pupil by Harry MulischMy rating: 5 of 5 stars
Als eerste kennismaking met Mulisch - en bij uitbreiding zelfs met de Nederlandstalige literatuur - was "De Pupil" er destijds eentje die kon tellen. Niet voor niets is het één van de boeken geworden die in mijn hoofd zijn blijven kleven - of beter: vastgespeld zijn met een veiligheidsspeld - .
Zelden heb ik me zo verwant gevoeld met een auteur, zelden heb ik zoveel herkend in zijn verhaal.
Om te beginnen delen het hoofdpersonage (Mulisch zelf?) en ik al een zelfde passie: Italië. Met een Italiaans citaat als aanhef, kan er al niet veel meer mislopen... Dat net Rome de plaats is waar zijn schrijverstalent ontluikt, het spreekt haast voor zich: is Rome niet het centrum van de wereld, het summum, het "nec plus ultra"?
Maar ook de innerlijke drang tot schrijven, de mislukte pogingen daartoe, de wanhoop en de twijfels ("wilde ik niet het onmogelijke?"): wat zijn ze herkenbaar!
Zelfs de liefde-haat relatie met literatuur hebben we gemeen: "De bestaande literatuur zei me niets, ik was een schrijver, geen literator", waarbij we allebei desondanks beseffen: "Lezen moest ik! Alles lezen!".
En als de pupil "niet normaal was in een wereld die niet normaal was", dan hoop ik dat evenmin te zijn, zodat we dus allebei "normaal (zijn), en de zogenaamd normalen (...)getikt "
Doorheen het hele boek voel ik een jaloerse bewondering voor zijn prachtige vergelijkingen, zijn vliegende vaart, zijn heerlijke humor, zijn subtiele woordspelingen...
Er zijn er die Mulisch verwijten dat hij arrogant was, maar in volgende paragraaf herken ik vooral de ironische zelfspot van een man, wiens zelfvertrouwen in vraag gesteld wordt door een mateloze drang naar perfectie: "ik, een buitengewoon opmerkelijke jongeman van achttien, even opgewekt als getourmenteerd, met een volstrekt onafhankelijke geest en een universele belangstelling, uitzonderlijk begaafd, met een mateloze ambitie, gecombineerd met een tomeloze werklust, daarbij ongetwijfeld creatief, met een aangeboren mensenkennis en een verbluffend originele fantasie, ook zeer geestig en ad rem, bovendien vrijwel volmaakt gebouwd en altijd smaakvol gekleed, welgemanierd, goed van de tongriem gesneden en bij dat alles van een hartveroverende bescheidenheid, ik beeldde natuurlijk nauwkeurig de ideale zoon uit."
Ik kan alleen maar dromen op een dag mijn eigen Mme. Sasserath tegen het lijf te lopen en hopen dat ik dan niet, zoals een veiligheidsspeld, "een weerstand ontmoet, die ik zelf ben."
View all my reviews
Reacties