Open brief van regisseurs en scenaristen: Er was eens een kabelmaatschappij...

Het gaat goed met de Vlaamse film. Vorige week zaterdag werden de Ensors uitgereikt in Oostende: stralende gezichten en terechte feestvreugde. Het komende filmfestival van Gent reserveert plaats voor maar liefst negen Vlaamse films. De Vlaamse televisiefictie scheert hoge toppen. De kijker kan zowat dagelijks een fictiereeks van eigen bodem volgen. Een nooit gezien aanbod dat bovendien overloopt van talent en kwaliteit.

En toch maken wij ons ernstige zorgen… Zorgen om morgen. Wij, scenaristen en regisseurs, zijn de grondstofleveranciers van al deze topreeksen en films. Wij leveren de content, de inhoud, en die inhoud is de basis van alles.

Om die inhoud tot bij u te krijgen, hebben we een kabel nodig. Een van de vele kabels in uw huiskamer komt uit de muur en zit achterin uw tv geplugd. Die tv-kabel, die onze werken tot bij u op het scherm brengt, wordt beheerd door een distributeur. Die distributeur vraagt u om voor deze dienst te betalen. En dat betekent dat de distributeur heel veel geld op zijn rekening krijgt gestort, inclusief geld dat bedoeld is om de makers van de content te vergoeden. Bij wet heeft de distributeur de opdracht gekregen dat geld te verdelen onder alle betrokken partijen. En daar loopt het fout. De opbrengsten van onze investeringen komen namelijk al te vaak op zeer onduidelijke manieren in de verkeerde handen terecht. Het gaat daarbij ook om de opbrengsten van succesvolle producties die door de overheid werden gesubsidieerd. Uw belastinggeld, dat gebruikt werd om uw favoriete tv-reeks te maken, heeft dus geld opgebracht, maar dat geld verdwijnt bij distributeur Telenet ergens onderweg naar een tot hiertoe onbekende derde. Telenet wil die derde partij niet bij naam noemen, want de distributeur heeft vertrouwelijkheidsovereenkomsten met alle betrokken partijen afgesloten, waardoor de transparantie helemaal zoek is. De auteurs die uw reeks maken, moeten het daardoor op het einde van de rit stellen zonder hun levensnoodzakelijk loon naar werken.

De hamvraag is dus: hoe kunnen wij, de auteurs overleven en onze rechten laten gelden in een wereld waar distributeurs de spelregels bepalen?

Terwijl het debat daarover in de media en in politieke kringen almaar meer weerklank krijgt, buigt vandaag het Hof van Beroep in Antwerpen zich over de kwestie. Telenet, dochter en straks volledig eigendom van de Amerikaanse multinational Liberty Global (die jaarlijks zo'n 10 miljard dollar binnenhaalt en in totaal zo'n 20 miljoen abonnees verspreid over 13 landen bedient), heeft auteurs-, artiesten- en producentenverenigingen gedagvaard over de kabelrechten, die op basis van de Europese en Belgische wetgeving door deze verenigingen beheerd moeten worden.

Telenet eigent zich het recht toe om helemaal alleen en zonder de minste vorm van transparantie te beslissen wat er met de 71 miljoen euro gebeurt die ze jaarlijks bovenop het abonnementsgeld aan haar abonnees aanrekent. Het is op dit moment onmogelijk te achterhalen waar het geld blijft kleven: bij omroepen, distributeurs, eigen zenders of andere partijen.

Wij, scenaristen en regisseurs begrijpen iets niet: het bedrag aan provisies voor ‘auteursrechten' dat Telenet bij de abonnee int, is van veertien euro in 2000 gestegen naar 38,19 euro in 2011. Een stijging met honderdvijftig procent. Maar het bedrag dat Telenet aan de auteursverenigingen doorstort, is gedaald van 25,8 naar 15 miljoen euro. Dat is gewoonweg onaanvaardbaar. De auteurs krijgen minder, Telenet krijgt meer, terwijl concurrent Belgacom deze rechten wel correct betaalt.

Nogmaals, wij pleiten niet voor een verhoging van deze auteursrechten, maar voor een correcte en billijke herverdeling. Belgacom stort de kabelrechten correct door. Waarom doet Telenet dat dan niet?

Het is voor ons cruciaal om een goede verstandhouding te hebben met de maatschappijen die onze rechten innen bij de abonnee, of het nu gaat om Telenet, Belgacom, TV Vlaanderen, Google of Apple TV. Wij willen niets liever dan transparante communicatie en een billijk vergelijk. Wij willen geen rechtszaken. De distributeurs zijn verantwoordelijk voor het correct afleveren van de vergoedingen aan de auteurs. Wij staan in voor het afleveren van goede fictie. Wij hebben onze verantwoordelijkheid genomen en zullen dat blijven doen. Nu graag iemand die hen op hun verantwoordelijkheid wijst. Heren rechters?

In naam van alle creatieve auteurs:
Michaël R. Roskam, Hans Herbots, Geoffrey Enthoven, Hans Van Nuffel, Vanja d’Alcantara, Nic Balthazar, Luc & Jean-Pierre Dardenne, Pierre De Clercq, Bart De Pauw, Rik D’hiet, Marc Didden, Christophe Dirickx, Carl Joos, Joachim Lafosse, Ilse Somers, Jaco Van Dormael, Jean-Claude Van Ryckeghem, Jan Verheyen, Frank Van Passel, Patrice Toye, Manu Riche, Michel Sabbe, Gerrie Van Rompaey, Stijn Coninx